Raste prosečna ocena odnosa Srbije i NATO, smanjuje se broj ispitanika koji se protive članstvu, za bombardovanje krive SAD, Zapad i Miloševića, veliki broj i dalje ne zna koliko je ljudi stradalo ’99, petina bi prihvatila izvinjenje, većina smatra da nema koristi od članstva, ali podržavaju saradnju
Petu godinu zaredom, Institut za evropske poslove u saradnji sa Ninamedia istraživačkom kućom sproveo je u periodu od 6. do 12. marta istraživanje javnog mnjenja o odnosima Srbije i NATO. Istraživanje je rađeno na reprezentativnom uzorku od 1203 ispitanika. Teme istraživanja su bile: podrška članstvu Srbije u NATO; razlozi bombardovanja i prihvatanje izvinjenja; broj stradalih tokom bombardovanja, pomirenje, ocena i korist sradnje Srbije i NATO.
Prosečna ocena odnosa Srbije i NATO-a na skali od 1 do 5 iznosi 2.26. Najveći broj ispitanika daje u podjednakom broju ocene 1 i 3 (32.1%), nakon toga sledi ocena 2 koju daje četvrtina ispitanika. Poredeći odnos Srbije i NATO u poslednje tri godine, može se uočiti blagi trend porasta visine prosečne ocene.
Podršku članstva Srbije u NATO daje 11% građana Srbije, dok je 77% protiv, a 12% neodlučnih. Muškarci i ispitanici mlađi od 60 godina starosti imaju jači stav po pitanju podrške članstva u Srbije u NATO. Poredeći rezultate u poslednjih pet godina, u ovom talasu najmanji broj ispitanika se protivi članstvu Srbije u NATO.
Kada su u pitanju razlozi NATO bombardovanja, najveći broj građana navodi interes i političke razloge SAD i Zapada (12.7%), desetina navodi vojni interes SAD, politiku Slobodana Miloševića (8.0%), strateške, geopolitičke ciljeve (7.4%), ostali odgovori se javljaju u procentu manjem od 7%.
Većina ispitanika smatra da je od posledica NATO bombardovanja stradalo između 2000 i 5000 (40.8%), 27.7% navodi više od 5000 ljudi, da su poginule 754 osobe kaže 3.6% ispitanika, 1.3% ispitanika misli da se taj broj kreće između 1000 i 2000 ljudi, dok 26.7% nije umelo da se izjasni. Da je stradalo više od 2000 ljudi češće navode muškarci, stariji od 30 godina i stanovnici gradske sredine. Poredeći sa prethodnim istraživanjem iz 2019. godine može se uočiti 7% manje ispitanika koji smatraju da je stradalo više od 2000 ljudi.
Petina ispitanih prihvatilo bi izvinjenje NATO-a zbog bombardovanja (8% manje nego u prethodnom istraživačkom talasu), dok se 69.1% izjasnilo da ne bi, a 9.3% je neodlučnih. Izvinjenje bi u većoj meri prihvatili ispitanici stariji od 45 godina.
Da Srbija ne može imati koristi od članstva u NATO-u smatra 64.8% građana, dok 19.5% smatra da je moguće da ista postoji, a 15.7% je neodlučno. Muškarci više u odnosu na žene podržavaju stav da Srbija nema koristi u datom članstvu. Uočava se da porastom godina starosti raste broj građana koji smatraju da Srbija ne bi imala koristi od NATO članstva, dok je među onima koji smatraju da nema koristi više ispitanika sa osnovnim stepenom obrazovanja.
Kada je u pitanju podrška saradnje Srbije i NATO-a, 57.2% ispitanika je protiv (4% manje nego u prethodnom merenju), dok je 31.9% za, a neodlučnih je 10.9%. Saradnju u većem broju podržavaju muškarci, stariji od 45 godina i stanovnici gradskih naselja.
Polovina ispitanika smatra da i posle 21 godine od bombardovanja još nije vreme za pomirenje (5% više u odnosu na 2019.godinu), dok je na strani pomirenja 35.9% građana. 12.7% nema jasan stav po ovom pitanju. Pomirenje podržavaju većim delom muškarci, stariji od 45 godina, kao i stanovnici Centralne Srbije.
Detaljnije informacije i grafikonski pregled za 2020. i prethodne četiri godine, možete preuzeti ovde.
